دردسرهای دریایی بازار نفت - وبلاگ لوئیس

به گزارش وبلاگ لوئیس، لیلا شریف:کشف اولین چاه نفت در اواخر دهه 80میلادی همانقدر که دریچه های جدیدی در حوزه انرژی به روی کشورهای صاحب نفت گشود، آنها را با دغدغه هایی برای انتقال کشف جدیدشان روبه رو کرد.

ایجاد خط لوله 10کیلومتری از جنس چوب برای انتقال مخازن نفت ایالت پنسیلوانیا به شهر صنعتی پترزبورگ، نخستین قدم برای جابه جایی این کالای ارزشمند به شمار می رفت اما این شیوه انتقال تنها توان جابه جایی نفت در داخل کشورها یا در نهایت ارسال آن به کشورهایی با مرز مشترک زمینی را داشت، همین محدودیت کافی بود تا با حضور نفت در صحنه تجارت بین المللی نگاه ها به جهتها و نفتکش های دریایی خیره شود.

• نقش حیاتی نفتکش های دریایی برای بازار نفت

تجارت در عرصه بین المللی قواعد خاص خود طلب می کند، براساس گزارش UNCTAD(کنفرانس تجارت توسعه سازمان ملل متحد) حدود 80درصد کل تجارت دنیا از نظر وزن و 70درصد از لحاظ ارزش تجارت در سال 2017 به وسیله حمل ونقل دریایی از جهتتنگه ها و کانال های دنیای صورت گرفته و از حجم 10میلیارد تن کالایی که در سال 2016 از جهت دریا به مقصد رسیده اند، 3درصد به نام کالاهای نفتی ثبت شده است.

همچنین براساس اطلاعاتی که اداره اطلاعات انرژی آمریکا 2سال پیش منتشر کرد، در سال2015 حدود 61درصد از نفت تولید شده در دنیا و دیگر مایعات سوختی از جهتهای دریایی به کشورهای مختلف رسیده اند.

در واقع صادرکنندگان و واردکنندگان نفت به دلیل محدودیت هایی درحوزه جغرافیایی و حجم در شیوه انتقال زمینی، سال هاست که نفتکش های دریایی را به عنوان گزینه اول در تجارت دنیای خود برگزیده اند و با تکیه به همین آمار و ارقام می توان فهمید که نفتکش های دریایی ضربان نقل و انتقال های نفتی دنیا را در دست گرفته اند.

• جزر و مد قیمت نفت

این روزها نفتکش های دریایی روزهای سختی را پشت سرگذاشته اند و سرنوشت شان بیش از پیش به معادلات سیاسی گره خورده است. از اردیبهشت ماه بود که خبرهای انفجار و توقیف نفتکش ها یکی پس از دیگر در صدر اخبار خاورمیانه قرار گرفت و موجب تغییرات محسوسی در قیمت دنیای نفت شد.

عملیات خرابکارانه و البته پر ابهام در 4فروند کشتی تجاری حاضر در بندر فجیره امارات نقطه آغاز جهت تنش آفرینی در حمل ونقل دریایی بود و با گذشت چند روز درست زمانی که شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن در قامت میانجی میان ایران و آمریکا به تهران سفر کرده بود، یک نفتکش ژاپنی و نروژی در دریای عمان مورد حمله قرار گرفتند تا تنش ها در نقطه اوج بمانند.

داستان جنگ نفتکش ها به همین اتفاقات ختم نشد و در ادامه حوادثی همچون توقیف نفتکش ایرانی از سوی انگلیس و متقابلا توقیف نفتکش انگلیسی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان و از سوی یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه نشان از این واقعیت داشت که تحولات دریایی روزهای طوفانی را پشت سر می گذارند.

هرچند این تحولات دریایی پای خود را به عرض اندام های سیاسی باز کرده اند اما نمی توان از تأثیر مستقیم این اتفاقات بر قیمت دنیای نفت غافل شد، چرا که هر تنش دریایی می تواند عرضه این ماده محبوب دنیای را با اخلال روبه رو کند.

پس از هر درگیری نفتکشی، خبرهای افزایش قیمت نفت یکی پس از دیگری بازار نفت را محاصره می کند به نحوی که بعد از توقیف نفتکش انگلیسی نرخ قراردادهای ماه سپتامبر نفت خام برنت دریای شمال با 2/1درصد افزایش به 22/63دلار به ازای هر بشکه رسید تا نشان دهد جنگ نفتکش ها چطور به افزایش قیمت نفت ختم می شود.

• آسیایی های وابسته به تنگه هرمز

در میان تمام جهتهای دریایی برای حمل ونقل کالاهای تجاری، تنگه هرمز با انتقال 19میلیون بشکه نفت در روز یا به عبارت دیگر 20درصد نفت دنیا به عنوان نقش اول جهتهای دریایی برای انتقال نفت شناخته می شود.

براساس آماری که اخیرا از سوی بلومبرگ منتشر شده است، شرق چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و تعدادی از کشورهای آسیایی مقصد اصلی نفتکش هایی هستند که از تنگه هرمز عبور می کنند و باید گفت که درمجموع خریداران آسیایی بیش از 80درصد خرید نفتی شان را از جهت تنگه هرمز انجام می دهند.