چرا پروژه های ملی حوزه فاوا به نتیجه نمی رسند؟ - وبلاگ لوئیس

به گزارش وبلاگ لوئیس، در حوزه فاوا مانند هر حوزه دیگری پروژه هایی مطرح می گردد که نام ملی را یدک می کشند، پروژه هایی که بعد از مدتی به فراموشی سپرده می شوند. در حوزه فاوا پروژه هایی ملی مانند جست و جوگر ملی، ایمیل ملی، ات ساین (در نشان) ملی، پیغام رسان ملی، موبایل ملی، آنتی ویروس ملی و... مطرح شده است که در این میان شاید بتوان گفت تنها پروژه ای که توانسته تا حدودی جهت خود را ادامه دهد، شبکه ملی اطلاعات است. اما چرا پروژه هایی که نام ملی به خود می گیرند با وجود هزینه های کلان نتوانسته اند جهت را تا آخر طی نمایند.

روزنامه ایران چرایی پیروز نبودن پروژه های ملی حوزه فاوا را با کارشناسان این حوزه در میان گذاشته است که می خوانید.

سپردن پروژه های ملی به بخش خصوصی

اگر پروژه های ملی در حوزه فاوا به نتیجه نمی رسند به این دلیل است که متأسفانه از گذشته تاکنون در وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات تفکر دولتی وجود داشته و از سوی دیگر وقتی یک طرح و پروژه ای هم نام ملی می گیرد همه فکر می نمایند که حتماً باید دولت آن را اجرا کند.

سهیل تقوی کارشناس حوزه فاوا با بیان مطلب فوق به ایران گفت: البته چالش های دیگری نیز در به نتیجه نرسیدن طرح های ملی وجود دارد. یکی از چالش هایی که موجب می گردد طرح ها و پروژه های ملی به نتیجه نرسد سلیقه ای عمل کردن وزرا است. با تغییر دولت و وزیران طرح ها و پروژه های ملی با وجود هزینه های کلان نیمه کاره می مانند. جویشگر ملی، ایمیل ملی، خط و زبان فارسی و... در زمان وزارت آقای واعظی مطرح شد و با بودجه و برنامه ریزی خوبی در وزارت ارتباطات در حال پیشروی بود که با تغییر وزیر ناگهان سیاست ها تغییر کرد و طرح ها نیمه کاره ماند.

این کارشناس حوزه فاوا یکی دیگر از چالش هایی که موجب می گردد یک پروژه ملی به نتیجه نرسد را بین دستگاهی بودن یک پروژه عنوان نمود و گفت: به عنوان مثال آی پی تی وی یکی از این پروژه های ملی بین دستگاهی (وزارت فرهنگ و ارشاد، صدا وسیما ، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان تبلیغات اسلامی و...) است. هر کدام از دستگاه ها معتقد هستند که نظارت بر این پروژه ملی باید از سوی آنها صورت بگیرد و زیرساخت متعلق به آنها باشد و همین اختلاف نظرها باعث شده این پروژه همچنان روی زمین بماند. نمونه دیگر آن بحث پیغام رسان ها است. این طرح نیز باید با حمایت بین دستگاه ها پیش رود. قرار بود که دستگاه های مختلف در این زمینه پیغام رسان های بومی را حمایت نمایند که متأسفانه این اتفاق نیفتاد و این پروژه ملی هنوز نتوانسته به نتیجه دلخواه برسد و جایگزین شبکه های اجتماعی خارجی گردد.

وی نبود عرق و عزم جدی مجریان در اجرای پروژه های ملی را چالش بعدی عنوان نمود و گفت: به عنوان مثال شورای عالی فضای مجازی خواستار اجرای یک پروژه ملی است اما دستگاه مجری یا اعتقادی به طرح ندارد یا تعریف دیگری درباره همان پروژه ملی دارد به همین دلیل طرح آن گونه که باید پیش نمی رود، این در حالی است که باید تعامل و هماهنگی ناظر و مجری برای طرح ها ایجاد گردد تا دستگاه مجری نیز خود را ملزم به اجرای آن طرح بداند.

این کارشناس حوزه فاوا بهترین راه برای اجرای پروژه های ملی را سپردن آنها به بخش خصوصی دانست و گفت: می توان اجرای طرح ها و پروژه های ملی را به دست بخش خصوصی سپرد و در این میان دولت می تواند ضمن حمایت و راهنمایی بر اجرای طرح ها و پروژه های ملی نظارت کند. بخش خصوصی به دلیل چابکی اش بهتر می تواند پروژه هایی را که حتی ملی هستند بخوبی اجرا کند.

وی اضافه نمود: البته باید گفت در چند سال اخیر در دولت های یازدهم و دوازدهم اوضاع بهتر شده است و کارها بیشتر از قبل به بخش خصوصی سپرده می گردد اما در این زمینه هم چالش دیگری به نام تغییر سیاست با تغییر وزیر وجود دارد که باید برطرف گردد. در زمان وزارت واعظی بخش خصوصی در زمینه جویشگرها به دولت اعتماد و به این بخش ورود کرد ولی با تغییر وزیر و تغییر سیاست ها کار نیمه تمام ماند اما در کل باید گفت بخش خصوصی بهترین گزینه برای اجرای پروژه های ملی است و دلیلی ندارد چون پروژه ای نام ملی به خود می گیرد الزاماً این باشد که باید از سوی خود دولت اجرا گردد.

اجرای طرح های ملی با دانش بنیان ها

تنها راه به نتیجه رسیدن پروژه های ملی سپردن آنها به شرکت های دانش بنیان است. محمدجواد مطهری شریف دیگر کارشناس حوزه فاوا با بیان مطلب فوق به ایران گفت: شرکت های دانش بنیان با اینکه دارای فرآیندهای دانشی طولانی هستند اما وقتی به ثمر می رسند آورده های بسیار بالایی دارند، بنابراین باید به صنایع و شرکت های دانش بنیان اهمیت داده و در ارائه پروژه های ملی به آنها اعتماد کنیم، چرا که این بخش می تواند تحولات بزرگی ایجاد نموده و چنین پروژه هایی را به سرانجام برساند.

مطهری شریف اضافه نمود: نکته مهم این است شرکت های دانش بنیان نه تنها می توانند تحولات زیادی را ایجاد نمایند، بلکه می توانند در حوزه ستادی نیز پیروز عمل نمایند اما به نظرم چون مدیران ما دید مناسبی درباره شرکت های دانش بنیان ندارند به همین دلیل کمتر آنها را در اجرا کردن پروژه های ملی درگیر می نمایند.

وی با بیان اینکه دیدگاه دولتی ها نیز نسبت به پروژه های ملی معمولاً استراتژیک نیست، گفت: وقتی در پروژه ای دیدگاه استراتژیک وجود داشته باشد می توان آن را عملیاتی کرد ولی باید دولت ابتدا بازار آن را ایجاد کند سپس به دست بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان بسپارد.

این کارشناس اضافه نمود: به عبارتی اگر فردی نرم افزار تاکسی یاب را فراوری می نماید، می داند بازار آن وجود دارد و به دنبال راه اندازی آن می رود بنابراین اگر به دنبال این هستیم که پروژه های ملی نیز به نتیجه برسند باید بازار آن ایجاد گردد.

وی در ادامه اضافه نمود: می توان گفت حوزه فاوا نیز در به سرانجام رسیدن پروژه های ملی باید دقیقاً مانند گندم عمل کند. گندم محصول استراتژیکی است بنابراین اگر وزارت جهاد کشاورزی، کشاورزان را ترغیب به کاشت و برداشت گندم و مهمتر اینکه اگر خرید گندم آنها را تضمین نمی کرد این پروژه ملی و استراتژیک راه به جایی نمی برد، بنابراین در پروژه های ملی حوزه فاوا نیز باید همین سیاست اعمال گردد.

مطهری شریف در ادامه گفت: به عنوان مثال اگر وزارت فاوا به دنبال فراوری سیستم عامل ملی و... است ابتدا باید بازار آن را ایجاد کند و به بخش خصوصی بگوید اگر شما سیستم عامل بومی فراوری کنید ما تمام ادارات دولتی را ملزم می کنیم که این سیستم عامل را نصب و استفاده نمایند. به این شیوه بخش خصوصی نیز ترغیب می گردد در چنین پروژه هایی ورود کند.

وی در سرانجام عامل دیگر در به نتیجه نرسیدن پروژه های ملی را ضعف سیستم دانشگاهی عنوان نمود و اضافه نمود: آنها اهتمام واقعی برای به نتیجه رسیدن پروژه ها ندارند. معمولاً چنین پروژه های بزرگی را به همراه بودجه ای به استادی ارائه می نمایند و وی نیز با چند دانشجو پروژه را در قالب سرانجام نامه ای تحویل می دهد و کار همین جا سرانجام می یابد، در حالی که چنین سیاستی غلط است و راه به جایی نمی برد.